| Η αειφόρος ανάπτυξη παρουσιάζεται εδώ συνδέοντας τη νοοτροπία πίσω από τους κανόνες αειφορίας με τις σχετικές αρχές αστικού σχεδιασμού, σταθμίζοντας τυχόν πρακτικά ζητήματα που ενδέχεται να προκύψουν. Η έννοια του αστικού σχεδιασμού προέκυψε λόγω της συχνής αποτυχίας καθιερωμένων επαγγελμάτων στον τομέα της οικοδομής (πολιτικών μηχανικών, αρχιτεκτόνων, αρχιτεκτόνων τοπίου, πολεοδόμων-χωροτακτών, εταιρειών ανάπτυξης ακινήτων) να παραδώσουν έργα πραγματικής ποιότητας στην κοινωνία. Ο καλά σχεδιασμένος αστικός σχεδιασμός μπορεί να συμπεριλαμβάνει στοιχεία αειφορίας, ωστόσο περιλαμβάνει κάτι περισσότερο από τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και των εκπομπών άνθρακα.
Το πρόβλημα είναι ότι οι διαδικασίες σχεδιασμού και ανάπτυξης ενός έργου δεν αντικατοπτρίζουν πλήρως τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις και συνεπώς το περιβαλλοντικό κόστος.
Σε πρώτη προσέγγιση, το λειτουργικό ενεργειακό κόστος ενός έργου μπορεί να φαίνεται περιορισμένο. Ωστόσο, όταν ληφθεί υπ'όψη το εγγενές περιβαλλοντικό κεφάλαιο στις κατασκευές (δηλαδή ενέργεια και πόροι που περιλαμβάνονται στην κατασκευή και μεταφορά οικοδομικών υλικών, στην προετοιμασία της τοποθεσίας/επέκταση υποδομών και της ανέγερσης των οικοδομών), τότε το κόστος αυξάνεται αξιοσημείωτα.
Επιπλέον, υπάρχουν ενεργειακά κόστη (π.χ. κλιματισμός εσωτερικού χώρου, φωτισμός, εξαερισμός, κατανάλωσεις οικοσυσκευών) που συνδέονται με τη λειτουργία και τη συντήρηση μιας εγκατάστασης καθώς επίσης κόστη απομάκρυνσης απορριμάτων και μεταφοράς των χρηστών. Η αειφόρος προσέγγιση αρχίζει και τελειώνει με το να γίνουν όλα τα νέα οικοδομικά έργα αυτάρκη, να εξαρτώνται δηλαδή όσο το δυνατόν λιγότερο από το ευρύτερο περιβάλλον για την εξασφάλιση φυσικών πόρων και να ελαχιστοποείται η επιβάρυνση της υγείας του περιβάλλοντος με τη μείωση των απορριμάτων τους.
Η αυτάρκεια μπορεί να επιτευχθεί σε μια σειρά κλιμάκων που απεικονίζονται ως σφαίρες επιρροής στην παρακάτω εικόνα:
Μια σειρά μικρών αλλαγών μπορεί να οδηγήσει στην ουσιαστική ανανέωση μιας γειτονιάς, χωριού, πόλης, ακόμη και ολόκληρης της βιόσφαιρας του πλανήτη μας.Οι σχεδιαστές σε κάθε παραπάνω σφαίρα επιρροής πρέπει να βελτιστοποιήσουν το επίπεδο αυτονομίας και έτσι να μειώσουν την επίδραση των εσωτερικών σφαιρών στις εξωτερικές. Στη συνέχεια, παρατίθενται οι πιο αναγνωρισμένοι κανόνες βιώσιμης ανάπτυξης:
- Στο μέλλον - διατήρηση ενός περιβάλλοντος τουλάχιστον εξίσου πλούσιου και εξασφάλιση εξίσου καλών ευκαιριών για τις μελλοντικές γενιές.
- Περιβαλλοντική ποικιλομορφία - διατήρηση και ενίσχυση όλων των διαφόρων μορφών του φυσικού μας κεφαλαίου (το θεμέλιο της αειφορίας).
- Δυνατότητα μέριμνας- όσο οι δραστηριότητές μας παραμένουν εντός των δυνατοτήτων μέριμνας του κοντινού περιβάλλοντός μας, αυτές μπορούν να πραγματοποιούνται επ'αόριστον.
- Προληπτικά μέτρα - η πρόληψη είναι καλύτερη από τη θεραπεία (αβεβαιότητα περιβαλλοντικών επιπτώσεων).
- Ίδια κεφάλαια και ποιότητα ζωής - η αειφορία σχετίζεται με την ικανοποίηση των αναγκών όλων των ανθρώπων.
- Τοπική ενδυνάμωση - η αειφορία απαιτεί την αποδοχή και ενεργό συμμετοχή της τοπικής κοινότητας στις διεργασίες της.
- Ο ρυπαίνων πληρώνει - Οι υπεύθυνοι αποζημιώνουν ανάλογα με την καταλογισμένη επίπτωση των ενεργειών τους.
Κάθε ένας από αυτούς τους κανόνες σχετίζεται με μια σειρά αρχών αστικού σχεδιασμού όπως αντιστοιχίζονται στην παρακάτω εικόνα:
Με βάση τα παραπάνω, ο αστικός σχεδιασμός είναι το εργαλείο για την επίτευξη των θεμελιωδών στόχων της αειφόρου ανάπτυξης.
Οι αρχές του αστικού σχεδιασμού είναι εφαρμόσιμες στις ακόλουθες χωρικές κλίμακες όπως αναλύονται παρακάτω:
- Κτίρια
- Αστικοί χώροι
- Περιφερειακές ενότητες
- Συνοικίες
(άλλες κλίμακες μπορεί να περιλαμβάνουν χωριά, πόλεις, ακόμη και μεγαλύτερες περιφερειακές κλίμακες)Η Εποπτεία σχετίζεται με τη διαδικασία επίβλεψης οποιωνδήποτε εργασιών και τη φροντίδα του οικοδομημένου περιβάλλοντος αρκετά πριν από την σύλληψη ενός έργου μέχρι την ολοκλήρωσή του. Αυτή η διαδικασία εξελίσσεται μέσω πολλών συνεισφορών τόσο από τον ιδιωτικό όσο και από τον δημόσιο τομέα. Σε αυτή τη διαδικασία περιλαμβάνονται αστικές συντηρήσεις, διαχείριση κυκλοφορίας, αναγέννηση, σχεδιασμός και διατήρηση που πρέπει να είναι σωστα συντονισμένα, προκειμένου να επιτευχθούν τα πιο αποτελεσματικά και θετικά αποτελέσματα για όλα τα έμβια όντα.
Φυσικά η εποπτεία όσον αφορά τον αειφόρο σχεδιασμό απαιτεί μια ευρεία και μακροπρόθεσμη παρακολούθηση του κόστους σε σχέση με τα οφέλη οποιασδήποτε αλλαγής που εξετάζεται σε οποιαδήποτε κλίμακα, αναγνωρίζοντας πού υπάρχει αειφόρος ποιότητα και πώς μπορεί να διατηρηθεί. Αυτή η ευθύνη μπορεί να ανατεθεί μόνο στην κατά τόπο κυβέρνηση ώστε να καθορίσει σαφείς και μετρήσιμους στόχους για κάθε διάσταση της αειφορίας και να εξηγήσει τη συμβολή κάθε στόχου στην επίτευξη των μεγαλύτερων ολοκληρωμένων οικονομικών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών επιδιώξεων. Συγκεκριμένα, όσο αγφορά κάθε χωρική κλίμακα η ξεχωριστά, η εποπτεία μπορεί να σχετίζεται με τα ακόλουθα:
Κτίρια - σχολιασμός για το σχεδιασμό και βελτίωση του πλαισίου, βελτιστοποίηση της συντήρησης.
Χώροι - ανταπόκριση και βελτίωση του πλαισίου, διαχείριση του δημόσιου τομέα, εξατομίκευση του δημόσιου χώρου και ήρεμη κυκλοφορία.
Περιφερειακές ενότητες - μακροπρόθεσμος προγραμματισμός, αναζωογόνηση, επένδυση και άλλων πόρων.
Συνοικισμοί - οι κυβερνήσεις να υποστηρίζουν τη συμμετοχή των ενδιαφερομένων παραγόντων, την ένταξη κυβερνητικών διοικήσεων, την αστική διαχείριση, τον σχεδιασμό, τις μεταφορές. Η αποδοτικότητα των πόρων σχετίζεται με:
- Την ελαχιστοποίηση της κατανάλωσης ενέργειας και ιδιαίτερα μη ανανεώσιμων και ακόμη χειρότερα περιβαλλοντικά βλαβερών υλικών.
- Χρήση υπεύθυνα προμηθευμένων υλικών που είναι φιλικά προς το περιβάλλον (τόσο σε νέες όσο και σε υπάρχουσες οικοδομές υπό ανακαίνιση), χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (δηλαδή ηλιακά κέρδη προς παθητική θέρμανση/φωτισμό και εξωτερικό αέρα για φυσική ψύξη και διασφάλιση καλής ποιότητας αέρα εσωτερικού χώρου).
- Μείωση της κατανάλωσης ενέργειας με τη βέλτιστη κλιματολογική στεγανοποίηση, πχ. με καλύτερη θερμομόνωση.
- Αξιολογώντας τις επιλογές για περαιτέρω μείωση της ενέργειας που καταναλώνεται από το σύστημα κλιματισμού εσωτερικών χώρων και άλλα ηλεκτρικά συστήματα/συσκευές.
- Περαιτέρω αξιοποίηση ανανεώσιμων πηγών όπως ο άνεμος και ο ήλιος για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας τοπικά μέσω προγραμμάτων στήριξης της τοπικής μικροπαραγωγής.
Συγκεκριμένα, όσο αφορά την κάθε χωρική κλίμακα ξεχωριστά η αποδοτικότητα των πόρων μπoρεί να σχετίζεται με τα ακόλουθα:
Κτίρια - ενσωματωμένη ενέργεια, τοπικά υλικά ιδανικά ανακυκλωμένα ή ανακυκλώσιμα.
Αστικοί χώροι - τοπικά υλικά, μειωμένη ταχύτητα και κυκλοφορία οχημάτων, βελτιωμένο μικροκλίμα μέσω διείσδυσης/προστασίας από τον ήλιο και τον άνεμο, τη κατακράτηση υδάτων και την ανακύκλωση/επαναχρησιμοποίηση.
Περιφερειακές ενότητες - μείωση χώρου στάθμευσης, συστήματα συμπαραγωγής θερμότητας/ηλεκτρικής ενέργειας, βελτιωμένες δημόσιες συγκοινωνίες, μικρότερα αστικά τετράγωνα για βελτιωμένο φυσικό φωτισμό και αερισμό.
Συνοικισμοί - μεγιστοποίηση της αποτελεσματικότητας της χρήσης και στη συνέχεια περαιτέρω επενδύσεις στις δημόσιες συγκοινωνίες.Η πολυμορφία επιλογών σχετίζεται με:
Το τμήμα της περιβαλλοντικής ποικιλομορφίας που εστιάζει στο δικαίωμα να κινείται κανείς εντός της εκλογικής του περιφέρειας άνετα και ελεύθερα. Αυτό αφορά κυρίως προβλήματα που προκύπτουν λόγω του περιορισμού του χώρου από την αυξανόμενη ιδιωτικοποίηση τμημάτων του δημόσιου τομέα όπου αποκλείονται σημαντικά τμήματα του πληθυσμού.
Ο στόχος εδώ είναι να αναμειγνύονται οι χρήσεις και οι κατοχές γης, να παραμερίζονται τα εμπόδια στην πρόσβαση, να σχεδιάζονται χώροι για περπάτημα, να συνδέονται διάφοροι χώροι και δίκτυα που αποτελούν τον δημόσιο χώρο. Συγκεκριμένα, όσο αφορά την κάθε χωρική κλίμακα ξεχωριστά η πολυμορφία επιλογών μπορεί να σχετίζεται με τα ακόλουθα:
Κτίρια - νέες ευκαιρίες συνδυασμού χρήσεων εντός κτιρίων, συνδυασμός τύπων κτιρίων, ηλικιών, γαιοκτησιών, προσβάσιμων σπιτιών.
Αστικοί χώροι - συνδυασμός χρήσεων κατά μήκος ενός δρόμου, στα διάφορα οικοδομικά τετράγωνα, σχεδιασμός χώρων για περίπατο/ποδηλασία, μείωση της ιδιωτικοποίησης του δημόσιου χώρου.
Περιφερειακές ενότητες - συνδυασμός χρήσεων, υποστήριξη της ποικιλομορφίας στις γειτονιές με το σχεδιασμό οδικών δικτύων και δικτύων ανοικτού χώρου, συντήρηση τοπικών εγκαταστάσεων και υπηρεσιών.
Συνοικισμοί - ενοποίηση τρόπων μετακίνησης, σύνδεση δικτύων των διαφόρων γραμμών, κατάργηση εμποδίων προσβασιμότητας, ποικιλία εγκαταστάσεων και υπηρεσιών ανά κέντρο. Οι ανθρώπινες ανάγκες σχετίζονται με:
Φυσιολογικές ανάγκες (θερμική άνεση και στέγη), ασφάλεια και προστασία, διασύνδεση (ένταξη και αποδοχή), εκτίμηση, αυτοπραγμάτωση (έκφραση και εκπλήρωση). Συγκεκριμένα, όσο αφορά κάθε χωρική κλίμακα ξεχωριστά, οι ανθρώπινες ανάγκες μπορούν να σχετίζονται με τα ακόλουθα:
Κτίρια - υποστήριξη καινοτομίας, καλλιτεχνικής έκφρασης στο σχεδιασμό και να είναι οπτικά ενδιαφέροντα.
Χώροι - ευανάγνωστη σήμανση, πρόληψη του εγκλήματος ενσωματωμένη στο σχεδιασμό, ασφαλείς παιδικές χαρές, διακριτοί χώροι για οχήματα και πεζούς, ενθάρρυνση κοινωνικών επαφών.
Περιφερειακές ενότητες - ευκρινή δίκτυα, ευανάγνωστα σήματα και διάθεση χώρου, πολυμερείς κοινότητες.
Συνοικισμοί - ευανάγνωστη σήμανση μέσω τοπικής ταυτότητας και διαρρύθμισης των περιφερειακών ενοτήτων, αυταπόδεικτο από την διαρρύθμιση το γεγονός πως οι ιδιοκτήτες της γης είναι ντόπιοι, συγκεκριμένη εικόνα που προάγει την αίσθηση του ανήκειν στη προκειμένη περιοχή. Ανθεκτικότητα - σχετίζεται με:
- Οποιοδήποτε κτίσμα που από την ώρα ανέγερσης αντιπροσωπεύει μια επένδυση σε ενέργεια και πόρους.
- Προσαρμόσιμα τρόποι ανάπτυξης που βασίζονται σε διάφορους τύπους χρήσης λαμβάνοντας επίσης υπ'όψη τις εξελισσόμενες τεχνολογίες και την κλιματική αλλαγή (αναμενόμενα θερμότερα και ξηρότερα καλοκαίρια και θερμότεροι και υγρότεροι χειμώνες, αύξηση της στάθμης της θάλασσας και πλημμύρες, ιδίως στην Δυτική Ευρώπη).
- Πιο μαλακοί και πράσινοι χώροι που προσφέρουν ψυχρότερες συνθήκες στο αστικό περιβάλλον με καλύτερη ποιότητα αέρα.
- Καλύτερη κατανόηση της πορείας των υδάτινων ροών που οδηγούν σε καλύτερη διαχείριση και χρήση και επίσης αποφυγή πλημμυρών.
- Όλοι οι δημόσιοι και ιδιωτικοί χώροι μπορούν να συμβάλουν στη μελλοντική ενεργειακή ανθεκτικότητα μέσω της εγκατάστασης τεχνολογιών μικροπαραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (φωτοβολταϊκά, ηλιακά θερμικά, ανεμογεννήτριες, αντλίες θερμότητας) και σταδιακά να αντικαθιστούν τα ορυκτά κάυσιμα με το υψηλό τους αποτύπωμα σε ρύπους άνθρακα.
Συγκεκριμένα, όσο αφορά κάθε χωρική κλίμακα ξεχωριστά η ανθεκτικότητα μπορεί να σχετίζεται με τα ακόλουθα:
Κτίρια - επεκτάσιμα, προσαρμόσιμα με ανθεκτικά υλικά.
Αστικοί χώροι - στιβαροί και πολυλειτουργικοί, ικανοί να ικανοποιούν τις απαιτήσεις υποδομής σε υπόγειες και υπέργειες τοποθεσίες, χώροι εξυπηρετούμενοι από δημοτικούς υπαλλήλους.
Περιφερειακές ενότητες - στιβαρή διάταξη οικοδομικών τετραγώνων, προσαρμόσιμες στην αλλαγή χρήσης σε διάφορες περιοχές.
Συνοικισμοί - ισχυρός ιστός, προσαρμόσιμες ανθεκτικές υποδομές σε βάθος χρόνου, αναγνώριση μελλοντικών τρόπων διαβίωσης και εργασίας.Η μείωση της ρύπανσης σχετίζεται με:
- Αποτελεσματική χρήση των πόρων για τη μείωση των επιπτώσεων στο γειτνιάζον περιβάλλον.
- Μείωση της ενέργειας που αφορά την απομάκρυνση και διάθεση απορριμμάτων.
- Διατήρηση των ανθρώπων σε καθαρές πόλεις αντί να οδηγούνται σε αγροτικές περιοχές.
- Επανάχρηση υλικών όσο είναι δυνατόν.
- Ανακύκλωση όλων των υπόλοιπων υλικών μετά την εφαρμογή των παραπάνω.
Συγκεκριμένα, όσο αφορά κάθε χωρική κλίμακα ξεχωριστά, η μείωση της ρύπανσης μπορεί να σχετίζεται με τα ακόλουθα:
Κτίρια - επανάχρηση και ανακύκλωση όμβριων υδάτων, μόνωση από τους κάθε λογής θορύβους, επεξεργασία βοθρολυμάτων επιτόπου με αειφόρες λύσεις αποχέτευσης(SuDS).
Αστικοί χώροι - αύξηση της διαπερατής επιφάνειας για τη μείωση της απορροής των υδάτων, των εγκαταστάσεις ανακύκλωσης, βελτίωση του εξαερισμού για την αποφυγή της συσσώρευσης μολυσμένου αέρα, προτεραιότητα στις δημόσιες συγκοινωνίες.
Περιφερειακές ενότητες - συνάντηση των αναμενόμενων εκπομπών άνθρακα με τη ισοδύναμη φύτευση δέντρων, διαχείριση της φωτορύπανσης.
Συνοικισμοί - διατηρηση καθαριότητας, έλεγχος στις ιδιωτικές μεταφορές, εξεύρεση λύσεων σχετικά με την κατάληξη ομβρίων υδάτων και λοιπών λυμάτων.
Η πληθυσμιακή συγκέντρωση σχετίζεται με:
- Μείωση της ζήτησης για μετακινήσεις
- Μείωση κατανάλωσης ενέργειας για μετακινήσεις και για μεταφορές
- Βελτιώσεις της ζωτικότητας και βιωσιμότητας στα αστικά κέντρα
- Μείωση περιβαλλοντικού αποτυπώματος μέσω μοντέλων πυκνότερης αστικής δόμησης
Συγκεκριμένα, όσο αφορά την κάθε χωρική κλίμακα ξεχωριστά η πληθυσμιακή συγκέντρωση μπορεί να σχετίζεται με τα ακόλουθα:
Κτίρια - συμπαγείς φόρμες που μειώνουν την απώλεια θερμότητας (πχ. μεζονέτες), υψηλότερα κτίρια, επανάχρηση υπαρχόντων εγκαταλελειμμένων κτιρίων.
Αστικοί χώροι - μείωση δρόμων και χώρων στάθμευσης, αύξηση ζωτικότητας μέσω συγκέντρωσης δραστηριοτήτων.
Περιφερειακές ενότητες - επικέντρωση γύρω από σημεία διασταύρωσης κεντρικών οδικών αρτηριών, ενθάρρυνση για κτίρια υψηλής επισκεψιμότητας και κατοικησιμότητας, αλλά και διασφάλιση βιώσιμης γκάμας χρήσεων, κάλυψης και προστασίας της ιδιωτικής ζωής.
Συνοικίσμοί - εφαρμογή πληθυσμιακής συγκράτησης, εντατικοποίηση των διαδρόμων κυκλοφορίας, σύνδεση ενεργών αστικών κέντρων.Η ιδιαιτερότητα σχετίζεται με:
Διατήρηση και ενίσχυση διασυνδεδεμένων χαρακτηριστικών που έχουν ιδιαίτερη σημασία ή ομορφιά. Αυτά τα χαρακτηριστικά μπορεί να περιλαμβάνουν κατασκευάσματα με μοναδικά γεωγραφικά, φυσικά και περιβαλλοντικά γνωρίσματα, πολιτιστικές συνθήκες, καθώς και άλλες ανθρώπινες παρεμβάσεις κατά τη διάρκεια των ετών που ενδέχεται να έχουν επηρεάσει τη μορφή και τον σκοπό ενός οικισμού. Συγκεκριμένα, όσο αφορά κάθε χωρική κλίμακα η ξεχωριστά η ιδιαιτερότητα μπορεί να σχετίζεται με τα ακόλουθα:
Κτίρια - εξέταση της τριγύρω αρχιτεκτονικής, διατήρηση σημαντικών κτιρίων και τοπικής αστικής πολιτισμικής κληρονομιάς, βελτίωση τοπικών διακριτών κτιρίων.
Αστικοί χώροι - αντικατοπτρίζουν την αστική μορφή και τον χαρακτήρα της πόλης, διατηρούν ομάδες κτιρίων και σημεία της ενοτητας ιδιαίτερης πολιτισμικής σημασίας, διαφυλάττουν την ξεχωριστή αίσθηση του μέρους.
Περιφερειακές ενότητες - αντανακλούν την ιστορία και τα μορφολογικά χαρακτηριστικά, εξετάζουν τις τοπικές χρήσεις και τοπικά χαρακτηριστικά, αντικατοπτρίζουν τους δημόσιους συλλόγους.
Συνοικισμοί - προστασία της περιφερειακής ταυτότητας και του ξεχωριστού τοπίου, διατήρηση και ανάδειξη της αρχαιολογικής κληρονομιάς, αξιοποίηση οποιουδήποτε τοπογραφικού χαρακτηριστικού. Η βιοτική στήριξη σχετίζεται με:
- Διατήρηση της περιβαλλοντικής ποικιλίας ειδών χλωρίδας και πανίδας
- Υποστήριξη των συνεχιζόμενων φυσικών διεργασιών εντός και τριγύρω οικισμών
- Παροχή χώρου για τη χλωρίδα και την πανίδα στο αστικό περιβάλλον για την υποστήριξη της άγριας ζωής
Το αστικό περιβάλλον είναι μέρος ενός ευρύτερου λειτουργικού οικοσυστήματος στο οποίο ανήκει παράλληλα με το βιοτικό περιβάλλον (χώροι για χλωρίδα και πανίδα). Συγκεκριμένα, όσο αφορά την κάθε χωρική κλίμακα ξεχωριστά η βιοτική στήριξη μπορεί να σχετίζεται με τα ακόλουθα:
Κτίρια - τα θεωρούμε ως οικότοπους και τα πρασινινίζουμε.
Αστικοί χώροι - περιλαμβάνουν ανθεκτικό φυτεμένο τοπίο, φυτεύουμε περισσότερα δέντρα στο οδικό δίκτυο, ενθαρρύνουμε ιδιωτικούς κήπους.
Περιφερειακές ενότητες - παροχή προτύπων με τις ελάχιστες προδιαγραφές που θα πρέπει να πληρούν οι ανοιχτοί χώροι, σεβασμός των φυσικών χαρακτηριστικών, δημιουργία νέων οικοτόπων σε δημόσιους και ιδιωτικούς ανοιχτούς χώρους.
Συνοικισμοί - σύνδεση ιδιωτικών και δημόσιων ανοιχτών χώρων σε δίκτυο, ενοποίηση πόλεων και ευρύτερης περιφέρειας, υποστήριξη γηγενών ειδών.Η αυτάρκεια σχετίζεται με:
- Ανθρώπινες ανάγκες
- Θέματα διαχείρισης πόρων
- Συμμετοχή των πολιτών μέσω ενεργού ενασχόλησης με την ανάπτυξη ενός οράματος για την ιδιαιτερότητα της τοπικής τους κοινότητας και τη διαρκή της διαχείριση
Παραδείγματα θα περιλαμβάνουν αυτάρκεια στις μεταφορές, πχ. μέσω της μετακίνησης με ποδήλατο, στην εργασία, πχ. εργαζόμενοι από το σπίτι μέσω γρήγορων συνδέσεων στο διαδίκτυο, στην παροχή τροφίμων, δηλ. επιτρέποντας χώρο για παραγωγή τροφίμων σε απομακρυσμένες τοποθεσίες.
Τα παραπάνω μπορούν να επιτευχθούν με την υποστήριξη της κυβέρνησης μέσω:
- Ενασχόληση - συμμετοχή των πολιτών σε συζητήσεις μέσω κοινοτικών και κοινωνικής δικτύωσης και μάρκετινγκ.
- Ενθάρρυνση - ανταμοιβή και αποθάρρυνση ορισμένων συμπεριφορών, μέσω τοπικών βραβείων, φορολογικών κινήτρων ή νομοθετικών ελέγχων, πχ. στο χώρο στάθμευσης.
- Ενδυνάμωση /διευκόλυνση - παροχή υποδομής για την υποστήριξη βιώσιμων τρόπων ζωής, πχ. ασφαλών, άνετων ποδηλατοδρόμων προς βασικούς προορισμούς, κάδους ανακύκλωσης σε βολικές τοποθεσίες.
- Παραδειγματισμός - επίδειξη μέσω πιλοτικών προγραμμάτων και τοπικής ηγεσίας να ενστερνιστεί πρώτη τις νέες τάσεις.
Η μεγάλη πρόκληση είναι να συμφιλιωθούν οι παραπάνω αρχές βιώσιμου αστικού σχεδιασμού με τους τοπικούς παράγοντες πλαισίου και τις φιλοδοξίες των νέων αναπτυξιακών έργων.
Εφαρμογές των παραπάνω μπορούν να παρατηρηθούν στο οικολογικό χωριό BedZED στο Λονδίνο. Άλλα παραδείγματα βιώσιμου σχεδιασμού σε πόλεις περιλαμβάνουν την πόλη μηδενικού άνθρακα της ARUP στο Dongtan της Σαγκάης και την πόλη Foster του Masdar στο Αμπού Ντάμπι.Ολοκληρώνοντας τα παραπάνω, ο βιώσιμος αστικός σχεδιασμός είναι μια ιδιαίτερα ποικιλόμορφη διαδικασία όπου απαιτείται πάντα εμπειρογνωμοσύνη και διορατικότητα τόσο από το δημόσιο όσο και από τον ιδιωτικό τομέα. Ο ιδιωτικός τομέας συνήθως θα προσφέρει εμπειρογνωμοσύνη, πόρους και θα διαθέτει επαρκή κίνητρα (υπό την προϋπόθεση ότι υπάρχει περιθώριο κέρδους), ενώ ο δημόσιος τομέας θα ενεργεί συνήθως ως συντονιστής, ρυθμιστής, διαχειριστής, ακόμη και ιδιοκτήτης γαιών. Η περάτωση κάθε έργου αποτελεί μια διαδικασία ισοστάθμισης των στοιχείων που φέρνουν στο τραπέζι κάθε φορά οι δύο πλευρές ανάλογα με τις τοπικές ιδιαίτερες περιστάσεις. Αναλυτικότερα, οι ενδιαφερόμενοι και όσοι μπορούν να ασκήσουν επιρροή που πρέπει να συμμετάσχουν στις διάφορες χωρικές κλίμακες που αναφέρθηκαν παραπάνω παρατίθενται στον παρακάτω πίνακα: |
